Nagenoeg alle schoolleiders en bestuurders ondernamen activiteiten die in het teken stonden van hun professionele ontwikkeling en ze waren over het algemeen tevreden over de ruimte die zij hiervoor vanuit hun leidinggevende kregen. Maar ook dit jaar bleek corona invloed te hebben op de professionalisering en kreeg meer dan de helft van de starters geen gedegen inwerkprogramma. Dat zijn enkele uitkomsten uit het monitorings-onderzoek 2021 van de VO-academie en het Schoolleidersregister VO (SRVO), uitgevoerd door het Kohnstamm Instituut en Oberon.
Over het algemeen zijn schoolleiders en bestuurders tevreden over de aandacht die er is voor professionalisering en de ruimte die hen wordt geboden. Schoolleiders richten zich in hun professionaliseringsactiviteiten vooral op de leiderschapspraktijk van leidinggeven aan de schoolontwikkeling (65%), op de voet gevolgd door leidinggeven aan de ontwikkeling van medewerkers en leidinggeven aan onderwijskwaliteit. Wat betreft persoonlijke kwaliteiten zijn schoolleiders vooral gericht op cognitieve kwaliteiten (zoals probleemoplossende expertise) en sociale kwaliteiten (onder andere emotionele sensibiliteit) tijdens de professionaliseringsactiviteiten afgelopen schooljaar. In lijn met de uitkomsten uit de vorige meting blijken tijdgebrek, werkdruk en de waan van de dag de grootste belemmeringen voor focus op professionele ontwikkeling.
De onderzoeksresultaten laten zien dat de coronacrisis impact had op de professionele ontwikkeling van negen op de tien schoolleiders en bestuurders. Zo laat het onderzoek een verschuiving zien naar meer individueel gerichte professionaliseringsactiviteiten. In tegenstelling tot de vorige meting zijn de meest genoemde activiteiten voor professionalisering zelfstudie, learning-on-the-job en netwerkleren. Deze uitkomsten bevestigen het beeld uit het kwalitatieve monitoronderzoek dat in 2020 is uitgevoerd. Schoolleiders en bestuurders benoemden in interviews dat zij – meer dan voorheen – intern gericht waren om te leren. Ook vertelden ze dat zij hun professionele ontwikkeling vooral vorm gaven op basis van inzichten binnen het eigen netwerk en de eigen organisatie. Het is waardevol om – wanneer de situatie dat toelaat – meer buiten de school te werken aan de professionele ontwikkeling en met en van collega’s van andere scholen te leren.
Sinds 2014 onderzoekt de VO-academie samen met het SRVO op welke manier schoolleiders en bestuurders werken aan hun professionele ontwikkeling en welke ontwikkelbehoeften er in de sector zijn. De monitor bestaat zowel uit kwalitatieve als kwantitatieve onderzoeken. In samenwerking met het Kohnstamm Instituut en Oberon is in 2021 een enquête uitgezet waar 557 schoolleiders en 113 bestuurders uit het voortgezet onderwijs aan meewerkten. De resultaten geven een beeld van de stand van zaken en vormen de basis voor toekomstige professionaliseringsactiviteiten.
Bron: Website VO-raad
