In het licht van het huidige lerarentekort en de vergrijzing van de beroepsgroep is het essentieel om leraren te binden en te behouden voor de sector en zo veel als mogelijk voortijdige uitval van startende leraren te voorkomen. Goede begeleiding van startende leraren draagt bij aan de kwaliteit van het onderwijs en helpt het lerarentekort te bestrijden. Een optimale ondersteuning en begeleiding in die eerste jaren voor de klas of op een nieuwe school is ook belangrijk voor de verdere professionalisering van de leraar.
Artikel uit het VO-magazine over starten op school. Een docent, een teamleider, een schoolleider en een rectorbestuurder die dit schooljaar zijn begonnen in een nieuwe functie vertellen: Wat valt mee? Wat valt op? En wie of wat heeft hen geholpen bij het maken van een goede start? 2020
In deze video toont Wim van der Grift aan welke effecten zichtbaar zijn bij het coachen van startende leraren die een laag vaardigheidsniveau hebben om deze uiteindelijk naar een hoger niveau te helpen. In het onderzoek is gebruik gemaakt van het observatie instrument ICALT. Wim van der Grift vertelt in deze video hoe ze de observatoren hebben getraind met dit specifieke instrument, hoe de onderzoeksopzet eruit zag en wat de uiteindelijke uitkomsten van het onderzoek zijn.
Startende leraren die aan de slag gaan op een vernieuwende school zoals PLEION, moeten vaak erg wennen. Om ze beter voor te bereiden, maakten PLEION-scholen, lerarenopleidingen, Platform Samen Opleiden en Schoolinfo samen rubrics en workshops. “Niet alleen voor PLEION-scholen, maar voor elke vernieuwende stageschool zijn de rubrics en workshops relevant. Want het dwingt leraren om goed na te denken over waarom ze iets doen in hun les.”
Zij-instromer Louis Stassen (29) volgt de lerarenopleiding aan de VU en geeft nu ongeveer anderhalf jaar Nederlands op het Joke Smit College. “Het is essentieel dat je als startende docent voldoende tijd en gelegenheid krijgt om te leren, om je het vak eigen te maken.”
De Rijksuniversiteit Groningen deed o.l.v. Michelle Helms-Lorenz onderzoek naar de effecten van begeleiding van docenten tijdens de eerste drie jaar van het lesgeven op de middelbare school – in het hele land als specifiek in het noorden van Nederland. Dit heeft geresulteerd in twee eindpublicaties. Beide rapportages geven inzicht in de stand van zaken van de begeleiding van startende leraren. Ook worden er aanbevelingen gedaan om de effecten van de begeleiding te vergroten.
Toekomstige leraren krijgen bij de Academische Opleidingsschool Oost-Nederland (AOS-ON) hun opleiding voor veertig procent op de school. Ook in de eerste fase van hun leraarschap worden zij ondersteund vanuit de AOS-ON. “Er is een doorlopende leerlijn van student naar startende leraar naar ervaren personeel.”
Praktijkverhalen van scholen en partnerschappen Samen Opleiden uit het voortgezet onderwijs over hun ervaringen met verschillende thema’s: de borging en inbedding van de begeleiding van startende leraren, het uitbreiden van samen opleiden, het versterken van de kwaliteit van samen opleiden en professionaliseren, en het organiseren en stimuleren van kennisgedreven werken door leraren.
Richard Voss schrijft in deze publicatie dat in het onderwijs de grote resultaat- en doelgerichtheid in denken en handelen heeft geleid tot een volledige focus op controle en beheersing en dat daardoor vrije professionele ontwikkeling, de kwaliteit van intervisie en de verdieping die het zou kunnen opleveren gesmoord worden.
In de publicatie vind je de opbrengsten van vijf jaar Frisse Start: een samenwerking met ruim honderd scholen en van de meer dan honderd trainingen voor ruim 1400 leraren en leidinggevenden. Je leest over de gekozen aanpak, de ontwikkelde producten en de verworven inzichten.
Uit onderzoek blijkt dat het goed begeleiden van starters veel positieveeffecten kan hebben. Dit betekent dat het voor mbo-scholen noodzakelijk is om beleid rondom starters te ontwikkelen of te versterken, bijvoorbeeld door een begeleidings- of inductietraject in te richten, zoals beschreven in het artikel dat is verschenen in het vakblad Profiel.